Nafaka yükümlüsünün sosyal ve ekonomik durumlarının değişmesi ve hakkaniyetin gerektirdiği hallerde, Hakim tarafından, taraflar arasında nafakanın irat olarak ödenmesine karar verilen durumlarda Türk Medeni Kanunu Madde 176 uyarınca nafakanın azaltılmasına karar verilebilir.

TMK md.176/IV hükmüne göre:

 “Tarafların mali durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin gerektirdiği hallerde iradın arttırılması veya azaltılmasına karar verilebilir.”

TMK mad.331 hükmüne göre:

"Durumun değişmesi hâlinde hâkim, istem üzerine nafaka miktarını yeniden belirler veya nafakayı kaldırır.

Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 18.12.2017 Tarih 2017/6469 E. 2017/14754 K.;

Durumun değişmesi halinde hakim, istem üzerine nafaka miktarını yeniden belirler veya nafakayı kaldırır. Yapılan yargılama ve toplanan delillerden; tarafların 12.07.2013 tarihinde kesinleşen kararla anlaşmalı olarak boşandıkları, hükümde velayeti anneye bırakılan ortak çocuk lehine babanın aylık 600,00 TL iştirak nafakası ödemesinin kararlaştırıldığı, eldeki davanın ise 01.12.2015 tarihinde açıldığı, davalı annenin boşanma tarihinde düzenli gelir getiren bir işi bulunmadığı halde 24.09.2015 tarihinde aylık 2.500,00 TL gelir getiren bir işte çalışmaya başladığı ve davanın devamı süresince gelirinde bir değişiklik meydana gelmediği, buna karşılık davacı babanın ise boşanma tarihinde ve eldeki davanın devamı süresince kamuda öğretmen olarak çalıştığı ve aylık 2.700,00 TL gelirinin bulunduğu anlaşılmaktadır. Gerçekleşen bu durum karşısında tarafların sosyal ve ekonomik durumlarının boşanma karar tarihinden sonra değiştiği anlaşıldığına göre, ortak çocuk yararına hükmolunan iştirak nafakasının azaltılmasında bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ne var ki bu husus ilk inceleme sırasında gözden kaçırıldığından, davacının karar düzeltme isteğinin kabulü ile Dairemizin 11.07.2017 gün ve E.2017/1111-K.2017/8755 sayılı sayılı iştirak nafakasına ilişkin (2) nolu bozma ilamının kaldırılmasına ve hükmün açıklanan sebeple onanmasına karar vermek gerekmiştir.

 Yargıtay 3. Hukuk Dairesi, 26.10.2015 Tarih 2015/9029 E. 2015/16597 K.;

Tarafların mali durumlarının değişmesi, iradın arttırılması veya azaltılmasını gerektirebilir. Örneğin, alacaklının (davalının) yoksulluğu azalmış veya büsbütün ortadan kalkmıştır; ya da borçlunun (davacının) mali veya gelir durumu kötüleşmiştir. Burada, iradın takdirine (veya kararlaştırılmasına) esas olan şartları ortadan kaldıracak önemde bir değişiklik olması aranacaktır. Somut olayda; 2007 yılında hükmedilen iştirak nafakalarının 784,38 TL ye ulaştığı, davacının toplamda 1.568,76 TL nafaka ödemekle yükümü hale geldiği, davacının aylık gelirinin 1.300 TL olduğu, bu şekilde sözleşmedeki dengenin davacı aleyhinde bozulduğu, nafakaların hakkaniyete uygun bir miktarda azaltılmasına karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme sonucunda indirim talebinin reddedilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.

 Hakim, nafaka takdirinde; tarafların ekonomik durumlarındaki değişikliği araştırıp, gelirleri arasında bir oranlama yaparak, önceki nafaka takdirinde taraflar arasında sağlanan dengeyi koruyacak bir karar vermelidir. TMK. mad. 176/4 hükmüne göre “Tarafların mali durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin gerektirdiği hallerde iradın artırılması veya azaltılmasına karar verilebilir.” Aynı şekilde 331. madde uyarınca; “durumun değişmesi halinde hakim, istem üzerine nafaka miktarını yeniden belirler veya nafakayı kaldırır.” Yukarıda sözü edilen yasal düzenlemelere göre, iradın arttırılması veya azaltılması için ya tarafların mali durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin bunu gerektirmesi gerekmektedir. Hakkaniyet bir bakıma adaleti deyimler. Fakat; sevgi, anlayış ve hoşgörü duygularıyla paylaştırıcı ve denkleştirici davranmak, adaletli davranmaktan daha başka ve daha ileride bir anlam taşır. Sözleşme yapıldığında karşılıklı edimler arasındaki denge sonradan, davacı müvekkil aleyhine olağanüstü şekilde değişmesiyle taraflardan biri aleyhine katlanılamayacak derecede bozulmuşsa, taraflar artık o akitle bağlı tutulamazlar, değişen bu koşullar karşısında Medeni Yasanın 2. maddesinden yararlanarak sözleşmenin yeniden düzenlenmesini mahkemeden isteyebilirler. (Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 03.112014 Tarih 2014/6278 E. 2021/14190 K.)

 İştirak nafakası miktarının ödemesi ekonomik durumun kötüye dönmesi nedeniyle bir hayli zorlaşmışsa nafaka azaltılmalıdır. Nafaka, nafaka yükümlüsünü CEZALANDIRICI BİR NİTELİK taşımamalı bir tarafın ZENGİNLEŞMESİNE yol açacak nitelikte olmamalıdır. İştirak nafakası; çocuğun yaşı, eğitim durumu, günün ekonomik koşulları ile genel ihtiyaçlar ve ana-babanın mali durumuna ve ekonomik değişimlerdeki göstergelere göre takdir edilir. Durumun değişmesi halinde hakim, istem üzerine nafaka miktarını yeniden belirler veya nafakayı kaldırır.

 

Davalarınızda uzman aile avukatından yardım almak hukuki açıdan sizi koruyacaktır. Detaylı bilgi için bize ulaşabilirsiniz.

 Bu sitede yer alan yazılar sadece bilgilendirme amaçlıdır. Bu yazılardan kaynaklı herhangi bir sorumluluğumuz bulunmamaktadır.